چکیده تاریخ بختیاری از سرنگونی اتابکان تا اوایل قاجار، دودمان بختیاری آسترکی دورکی (۸۳۰ـ۱۲۴۱ق)
درود خدمت دوستداران علم و دانش، حقیقت و راستی، کسانی که تاریخ را بدون تعصبات طایفه ای بررسی می کنند.
فرمانروایان بختیاری پس از ساسانیان ( ۳)
دودمان بختیاری آسترکی دورکی (۸۳۰ـ۱۲۴۱ق)
چکیده تاریخ بختیاری از سرنگونی اتابکان تا اوایل قاجار
امیر شرف خان بدلیسی از امرای دربار شاه تهماسب و شاه عباس بزرگ گزارش میدهد شاه تهماسب سرداری لر بزرگ که به بختیاری مشهور اند را به امیر تاجمیر خان آسترکی اعطا نمود پس از وی پیشوایی آن قوم به میرجهانگیر خان بختیاری که از سرشناسان همان طایفه (آسترکی) بود داده شد.
اسکندر بیگ ترکمان منشی شاه عباس بزرگ گزارش میدهد امیر تاجمیر خان بختیاری که پدر در پدر امیر و امیر زاده لرهای بختیاری بود بدرگاه شاه عباس شرفیاب شده و پیشکش ها تقدیم نموده و دوباره به حکومت بختیاری گماشته شد. همو سه بار جهانگیر خان را امیر و حاکم بختیاری و از فرزندش خلیل خان به عنوان حاکم بختیاری نام می‌برد.
در ارتباط با نسبت امیر تاجمیر خان و امیر جهانگیر خان، امیر جهانگیر خان در کتیبه بنه وار این‌گونه خود را معرفی می کند:«جهانگیر سلطان فرزند خانی امیر تاجمیر بختیاری».
خان و سلطان القابی بودند که در زمان صفویه به حاکمان ایالات می دادند.
ولی قلی شاملو گزارش میدهد این دودمان به یاری بخت ارجمند خود قبل از صفویه در ایل بختیاری دارای رتبه امارت و حکومت بوده اند.
محمدعلی امام شوشتری در کتاب تاریخ و جغرافیای خوزستان می نویسد شاه تهماسب صفوی حکومت بختیاری را به تاجمیر خان آسترکی داد که تا پس از مرگ نادرشاه در خاندانش بود و بعد از آن میان چند خاندان تقسیم شد.
سردار اسعد بختیاری می نویسد شاه تهماسب صفوی سرداری لر بزرگ که به بختیاری مشهور اند را به تاج امیر خان آسترکی واگذار کرد. پس از او میر جهانگیر خان بختیاری از همان طایفه (آسترکی) جانشین گردید. همو می نویسد امیر تاجمیر بختیاری که بسیار قدرتمند بود به درگاه شاه عباس شرفیاب گردید و به خلعت های فاخره دست یافت. همو می گوید ریاست کل بختیاری از آغاز صفویه تا زمان کریم خان زند بر عهده فرزندان جهانگیر خان بختیاری آسترکی بوده است که بسیار قدرتمند بودند و از دو محل که برای خود در گرمسیر یکی سردشت و دیگری بنه وار که مقر اصلی بوده، ساخته اند شکوه آنها را نشان می دهد.
دکتر ژان پیر دیگار فرانسوی می‌نویسد پس از سرنگونی اتابکان فضلويه حكومت لرستان بدست سران آسترکی افتاد که امروزه طایفه ای از باب دورکی بختیاری‌های هفت لنگ را تشکیل می دهند. شاه تهماسب با انتصاب امیر تاجمیر خان آسترکی سلطه آنها بر لرستان بزرگ را به رسمیت شناخت. پس از او امیر جهانگیر خان بختیاری آسترکی جایگزین شد و پس از وی نیز خلیل خان آسترکی جایگزین گردید.
دکتر عبدالرضا درگاهی می نویسد حکومت بختیاری از آغاز صفویه تا زمان کریم خان زند بر عهده فرزندان جهانگیر آسترکی بوده است.
دکتر جهانگیر قائم مقامی می نویسد پس از سرنگونی اتابکان فضلویه بدست سلطان ابراهیم تیموری، طایفه آسترکی نخستین کنفدراسیون لر بزرگ را تشکیل دادند و آن را رهبری کردند تا اینکه شاه تهماسب صفوی حکومت بختیاری را به تاجمیر خان آسترکی داد. پس از او نیز میرجهانگیرخان حاکم بختیاری گردید.
پروفسور گارثویت می نویسد شاه تهماسب حکومت بختیاری را به تاجمیر خان آسترکی داد و پس از او جهانگیر خان بختیاری آسترکی جانشین گردید. وو....
سردار ظفر می گوید از خوانین بختیاری که امیرالامرا بختیاری بودند و از آغاز صفویه در بختیاری فرمانروایی می کردند می توان از حسین خان و رمضان خان در اوایل قاجار نام برد.
سرهنگ ابوالفتح اوژن بختیاری می نویسد حکومت بختیاری از آغاز صفویه تا زمان کریم خان زند و بخشی از دوره قاجار بر عهده نوادگان تاجمیر خان آسترکی بود.
✍️ علی بهرامسری بختیاری، نویسنده و پژوهشگر تاریخ
#بنیاد_علمی_ایران_بختیاری_پژوهی
https://t.me/Bakhtyari2025_ir
زوزه بکشید فرومایگان