فرمانروایان بختیاری پس از ساسانیان،دوران ملوک الطوایفی در بختیاری، حیدرخان، کاظمخان، میرعبدیبختیاری
فرمانروایان بختیاری پس از ساسانیان(۴)
دوران ملوک الطوایفی در بختیاری از دوره کریم خان زند تا به قدرت رسیدن حسین قلی خان بختیاری دورکی
حیدر خان بختیاری بهداروند
آصف گزارش می‌دهد که در زمان کریم‌خان زند حیدرخان بختیاری (آصف او را چهارلنگ دانسته است، به گمان اشتباه کرده است) از روی غرور و تکبر از فرمان کریم خان وکیل الدوله سرپیچی نمود و بر بالای کوه بزرگی در دز استواری جای گرفت. از این رو کریم خان، علی محمدخان زند را با لشگر بسیار و آتشخانه بیشمار به سوی حیدرخان فرستاد. علی محمدخان زند با خود اندیشید که با لشگر و آتشخانه و زور نمی‌تواند بر حیدرخان بختیاری چیره شود بنابر این روزی آلات جنگ از خود گشود و از لشگرگاه خود تنها بیرون آمد و از آن کوه بالا رفت حیدرخان او را گرامی داشت. با هم به گفت و گو نشستند و خوراک تناول کردند. علی محمدخان او را خاطر جمع و مطمین نمود و از دز بیرون آورد و از کوه پایین آمدند و بدرگاه کریم‌خان رفتند. کریم خان از خطا و گناه وی چشم پوشید و او را نوازش کرد و خلعت بخشید.
شایسته به بیان است که از بهداروند در همین دوره لطفعلی خان بختیاروند بلیوند و علی رضا خان آل جمالی نیز در رقابت های سیاسی و ایلی حضور داشته اند.
کاظم خان بختیاری و میرعبدی بختیاری
غفاری کاشانی می‌نویسد زکی خان زند، کاظم خان بختیاری را به حکومت کاشان گماشت و با نظر سلطان و گروهی از طایفه بختیاری و غیره به آنجا فرستاد و ایشان به کاشان رفت و در یکی از محلات بیرون شهر ساکن شد و هر روز با احکام بیجا و توقعات و تحمیلات خلاف و ناروا دست ستم بر رعایای آنجا گشودند از این رو عبدالرزاق محمد غفاری که حسب فرمان کریم خان وکیل رعایای آن ولایت بود، این همه ستم را نتافته نیمه شبی با گروهی ناگهانی بر سر آن جماعت ریخته و با آنها درگیر شدند و کاظم خان را با یک صد و هشتاد تن از جماعت بختیاری و مکری را دستگیر و زنجیر نمودند نظر سلطان با شماری اندک به اصفهان فرار کرد.
بارون دبد منشی سفارت روس در سال ۱۲۶۳
ق کاظم خان را به عنوان یکی از سران طایفه فولادوند چهارلنگ شناسایی کرده است.
نامی اصفهانی می‌گوید در روند شورش و سرکشی زکی خان زند، کریم خان میرعبدی بختیاری را با اندکی سوار به سوی اصفهان گسیل داشتند. میرعبدی پیش از آن روز و انتشار خبر سرکشی زکی خان به اصفهان رسید. (هویت طایفه ای میرعبدی شناخته نشده است).
علی مردان خان چهارلنگ کیانرسی
غفاری کاشانی در پیوند با رقابت میان دودمان زند از علی‌مردان خان بختیاری که او را علی مردان خان کوچک معرفی می‌کند، نام برده است که سرانجام بدست زندیه کشته شد. احتمالا از طایفه کیانرسی چهارلنگ می باشد.
✍️ علی بهرامسری بختیاری، نویسنده و پژوهشگر تاریخ
منابع و مآخذ
رستم التواریخ، محمدهاشم آصف
تاریخ گیتی گشا، نامی اصفهانی
تاریخ تحولات سیاسی بختیاری، علی بهرامسری بختیاری
سفرنامه لرستان و خوزستان، بارون دبد
تاریخ بختیاری، ابوالفتح اوژن بختیاری
#بنیاد_علمی_ایران_بختیاری_پژوهی
https://t.me/Bakhtyari2025_ir