آیین الفه در بختیاری

#آیین الفه
یکی از آیین های ایرانی که از دیرباز در این سرزمین کهنسال برگزار می شده است پنجه کوچک نام داشته که در حقیقت برای روان درگذشتگان و استقبال و پیشواز از فروهر آنان انجام می شده که پنج روز پایان اسفندماه است.
"فروهر" و یا نام اصلی آن "فره وهر" (Farahvahar) در اصل نام آریایی "روح" در زبان عربی است. بیش از چهار هزار و پانصد سال پیش، زمانی که تقریبا تمام اقوام کره ی زمین سرگرم بت پرستی بودند و تمام وجود انسان را تنها و تنها همین کالبد خاکی و فانی میدانستند، درست در همین زمان، ایرانیان باستان باور داشتند انسان غیر از کالبد خاکی دارای روح بوده و پس از مرگ، این روح از بدن فانی جدا شده و به جای دیگری رفته و به زندگی اش ادامه میدهد.
به باور زرتشتیان، "فروهرها" هر ساله در ماه فروردین به زمین آمده و برکات آسمانی با خود می آوردند، و روز سیزدهم فروردین دوباره به آسمان برمی گشتند، پس آریایی ها شب آخرین چهارشنبه ی سال را به بالای تپه ها رفته و با روشن کردن آتش مراسم باشکوهی را برگزار میکردند و به استقبال "فره وهرها" میرفتند (چهارشنبه سوری)، سپس در روز سیزدهم فروردین برای بدرقه ی فروهرها به دشتها رفته و جشن برپا میکردند (سیزده بدر). ایرانیان باستان در این روزها که پنج روز پایان اسفندماه بود و به فروهر درگذشتگان اختصاص داشت از روان آنها یاد می کردند و نماز آفرینگان پنجه می خواندند و نیکوکاری و اطعام می کردند.
با ورود اسلام به ایران
این سنت و آیین نیز با دگرگونی هایی ادامه پیدا کرد . در میان بختیاری ها نیز این آیین از دیرباز انجام می گرفته است و بعد ها واژگان تازی جای واژگان ایرانی را گرفته است .مردم بختیاری این آیین را الفه می گویند و با خرما و روغن حیوانی حلوایی درست می کنند که آن را حلوا ی الفه می گویند و آن را با نان محلی بنام پتیر میان همسایگان و آشنایان بخش میکنند و مقداری از آن را برای ادای احترام به مردگان خود در آخرین پنج شنبه اسفندماه بر سر گور آنها خیرات می کنند و برای شادی روان یا فروهر درگذشتگان فاتحه و دعا می خوانند.
به باور نگارنده الفه بختیاری شده واژه الفاتحه عربی است چون بسیاری از واژگان تازی در زبان لری بختیاری کوتاه و دگرگون می شوند و چنین استنباطی با حضور در گورستان ها و ادای فاتحه و همین طور حلوایی که میان همسایگان و خویشاوندان برای شادی فروهر یا روح در گذشتگان تقسیم می شود و آنها هم فاتحه ای نثار می کنند بی مناسبت نیست. بیگمان برای این آیین پیش از اسلام ، واژه ایرانی بوده است.روح و فروهر همه در گذشتگان شاد.
نگارش: علی بهرامسری بختیاری آسترکی

+ نوشته شده در پنجشنبه بیست و سوم اسفند ۱۳۹۷ ساعت 14:15 توسط علی بهرامسری بختیاری |

امیر _علی_ بهرامسری بختياری ،مورخ ارشد،نويسنده و پژوهشگر،دبيرآموزش و پرورش ،دانش آموخته علوم سیاسی و تاریخ، ساكن مسجدسليمان،ازتيره بهرامسری،طايفه آستركی ،ايل دوركی،شاخه هفت لنگ،بختياری،پارسی،آنزانی،ايرانی،آريايی.

👇👇👇👇👇👇👇بیان حقیقت از زبان و قلم عباس شاه منصوری زلکی 👇👇👇👇
خودم اعتراف میکنم که قبل از حاصل تحقیقات آقای علی بهرامی بنده نمیدونستم و حتی فکر نمیکردم طایفه آسترکی چنین جایگاهی داشته

خیلی از خانواده های آسترکی هم همسایه ما هستن که از افراد مطلع و با سوادی بودن که خودشون هم اطلاعی از تاریخچه طایفه آسترکی نداشتن و بعضا میگفتن ما از سرلک و زلکی جدا شدیم تا اینکه آقای بهرامی این حقایق رو منتشر کرد.

وجدان خود رو قاضی قرار بدیم و همیشه حقیقت رو اعلام کنیم حتی اگه به ضرر ما باشه.

علی بهرامی زحمات زیادی کشیده هرچند نقد هایی هم به ایشان وارد هست ولی نباید قدردان زحمات وی نباشیم مخصوصا تک تک افراد طایفه آسترکی که از اطلاعات ایشون استفاده کردن.

همیشه در گروه هایی که هستم به کرات اعلام کردم که طایفه آسترکی مدیون زحمات آقای علی بهرامی بوده که الان هر فرد آسترکی به حکومتگران بختیاری آسترکی استناد میکنه در صورتی که تا بیست سال پیش حتی یک نفرشون هم مطلع از این موضوع نبود و چیزی بجز واقعیت هم نگفتم.
عباس شاه منصوری زلکی
⚖⚖⚖⚖⚖⚖⚖⚖

من ازطوفان
من از باران
من از عصیان
من از بهتان
من از تاریکی و غم ها
من از دشمن و از تن ها
من از بودن میان درد نمی ترسم

من از نفرین
من از تهمت
من از تهدید
من از دشمن
من از هشدار
من از تخریب
من از دیوار
من از دوری
من از چاقو
من از خنجر
من از نامردی نامرد نمی ترسم

بنه وار خليل خان بختياری آسترکی دورکی

فرهنگی، تاريخی،اجتماعی (نخستین وبگاه تخصصی در باره طایفه آسترکی دورکی)

آیین الفه در بختیاری

پیوندهای روزانه

نوشته‌های پیشین

آرشیو موضوعی

نویسندگان

پیوندها