تاجمیرخان بختیاری خورشید روزنامه صبح ایران :مرکز آب ایران دچار کم‌آبی است.
تاجمیرخان بختیاری فرزند بابک شاه بهرامسری آسترکی نخستین ایلخان بختیاری از ایل بزرگ هفت لنگ باب دورکی آسترکی بود که در زمان شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی به مدت 50سال( 974-924ه ق) حاکم تمام سرزمین بختیاری بود و پس از وی فرزندش میرجهانگیرخان بهرامسری آسترکی حاکم تامه بختیاری گردید و مرکز حکومت آنها در شهر تاریخی بنه وار خلیل خان فرزند میرجهانگیرخان آسترکی بوده است.
خورشید روزنامه صبح ایران : مرکز آب ایران دچار کم‌آبی است :
خورشید - گروه اقتصادی: تونل کوهرنگ تونلی است که برای انتقال آب رود ماربر (آب کوهرنگ) به زاینده‌رود در نزدیک شهر چلگرد یا کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری در ایران ساخته شده است. از نخستین تونل کوهرنگ در سال ۱۳۳۲ بهره‌برداری شد. در سال ۱۳۶۴ تونل دوم به بهره‌برداری رسید. در سال ۱۳۷۷ عملیات ساخت سومین تونل کوهرنگ آغاز شد که تاکنون ادامه دارد.نخستین بار شاه‌عباس کبیر درسال ۱۰۲۹ هـ. ق میرجهانگیرخان بهرامسری آسترکی بختیاری فرزند تاجمیرخان بهرامسری آسترکی که فرمانروای تامه بختیاری بود، را مامور الحاق آب کارون به زاینده‌رود کرد و در این خصوص گردنه کوهرنگ به چلگرد نیز توسط بختیاری‌ها شکافته شد و اکنون به نام کارکنان معروف است و پایه‌های سدی که بر رودخانه احداث شد نیز موجود است .اما با مرگ شاه عباس، این طرح ناتمام ماند.
آب کوهرنگ یکی از سرچشمه‌های کارون بود. پیوستن آن به زاینده‌رود به خاطر نزدیکی سرچشمه این دو رود از گذشته در نظر بوده است. در ۹۹۶ هـ..ق. شاه طهماسب اول ماموریت پیوستن این دو رود را به میرفضل‌الله شهرستانی حاکم اصفهان سپرد. قرار بود که با کندن مسیری در کوه کارکنان این کار انجام شود. ولی به‌خاطر تحولاتی این کار به سرانجام نرسید. در دوره شاه عباس اول نیز کوششی شد و آن نیز ناتمام ماند.
مردم روستاهای شهرستان کوهرنگ در چهارمحال و بختیاری به عنوان مرکزآب ایران سرماهای سخت و طاقت‌فرسا و تجمع برف‌های بالای 3 متر در زمستان را تحمل می‌کنند به امید اینکه در تابستان بتوانند از آب برف‌ها استفاده کنند اما متأسفانه هم اکنون با کمبود آب شرب دست و پنجه نرم می‌کنند.
استان چهار محال و بختیاری دارای منابع غنی آبهای سطحی(در حدود10 درصد آب کشور) است و شهرستان کوهرنگ با توجه به شرایط جغرافیایی و توپوگرافی خود و داشتن بارش مناسب برف تولیدکننده بیش از 8 درصد آب کشور است.
بارش‌های زیاد برف در این منطقه در فصل زمستان و تجمع برف چند متری در کوهستان‌های این شهرستان موجب شده که این شهرستان سرچشمه دو رودخانه بزرگ کشور(کارون و زاینده رود) باشد.
در حال حاضر این شهرستان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرستان‌ها آبخیز کشور و به عنوان مرکز آب کشور مطرح است و دارای آب بسیار زیادی است.
مردم روستاهای شهرستان کوهرنگ سرمای سخت و طاقت فرسا (منفی 20 درجه) را در زمستان و مشکلات زیاد بارش چند متری برف را در روستاهای خود تحمل می‌کنند.
مردم این شهرستان تمام سختی‌های بارش برف و سردی هوا و کمبود امکانات را در زمستان تحمل می‌کنند و این در حالی است که در تابستان نیز نمی‌توانند از نعمت برفی که خداوند به آنها داده است، استفاده کنند.
هم اکنون در حدود 30 روستای پر آب‌ترین شهرستان کشور با کمبود آب شرب مواجه شده که از این تعداد 6 روستا وضعیت حادتری دارند.
آب این شهرستان توسط رودخانه‌ها و پروژه‌های انتقال آب از منطقه خارج و به شهرهای دیگر برای مصرف آب شرب و یا صنعت و کشاورزی می‌رود و مردم خود شهرستان که در اصل صاحب اصلی آب هستند از آن بی‌بهره هستند.
خارج شدن آب به صورت طبیعی توسط رودخانه‌ها انجام می‌شود اما متأسفانه نکته مهمی که حائز اهمیت است و هم اکنون موجب مشکلات در روستاها و کم‌شدن آب چشمه‌ها و خشک‌شدن آنها شده پروژه‌های انتقال آب و احداث تونل‌هاست.
به عنوان مثال چشمه «مروارید» یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین چشمه‌های آب شهرستان کوهرنگ بوده که در اثر ایجاد تونل برای انتقال آب این چشمه به طور کامل خشک شد و این چشمه که منبع آب شرب روستا بود مشکلات فراوانی برای روستای همجوار به وجود آورد.
فعال محیط زیست و منابع طبیعی در این خصوص در گفت‌وگو با مهر گفته است: متأسفانه نوع مدیریتی که در خصوص منابع آب در این شهرستان انجام می‌شود، ساکنان این منطقه از کم‌آبی رنج می‌برند و دچار کمبود آب شده‌اند و آبرسانی با تانکر برای ساکنان در حال تجویز است.
هومان خاکپور با اشاره کلیدخوردن پشت سرهم پروژه‌های انتقال آب در کوهرنگ وآغاز عملیات اجرایی آنها ادامه داد: نوع انتقال آب در این پروژه‌ها اغلب به صورت تونل است و احداث تونل موجب اختلال در بسیاری از منابع آبی منطقه مانند چشمه‌ها و قنات‌ها که آب شرب روستاهای منطقه را تأمین می‌کنند، می‌شود و به طور عمده چشمه‌های منطقه خشک می‌شود.
وی تصریح کرد: خود انتقال آبهای بین حوضه‌ای و اینکه با چه هدف آب انتقال پیدا می‌کند بحث‌های مفصلی دارد اما نکته حائز اهمیت در انتقال آبهای بین حوضه ای نوع انتقال آب است که خسارت کمتری به مبدا انتقال آب برساند.
این کارشناس منابع طبیعی با اشاره به نوع انتقال آب در کوهرنگ ادامه داد: نوع انتقال آب متأسفانه در منطقه کوهرنگ مدنظر و مورد توجه قرار نگرفته و استفاده از تونل برای انتقال آب موجب شده که منابع آبی آب شرب بیشتر روستاهای کوهرنگ با مشکل مواجه شود.
وی ادامه داد: نوع انتقال آب در مطالعات اولیه باید به عنوان یک شاخص مد نظر قرار بگیرد.
این فعال منابع طبیعی یادآور شد: نوع بهره‌برداری از منابع آبی زیرزمینی و افت شدید سفره‌های زیرزمینی باعث شده چشمه‌های زیادی در این منطقه از دست برود و خشک شود.
وی اذعان داشت: با وجود اینکه در منطقه‌ای مثل کوهرنگ بارندگی میانگین بالای 1800 میلی‌متر است، ولی میزان آبی که در زمین نفوذ می‌کند به مراتب کمتر از آبی است که از سطح سفره‌های زیرزمینی به صورت چشمه‌ها، قنات‌ها و چاه‌های کشاورزی برداشت می‌شود.
خاکپور ادامه داد: تخریب جنگل‌ها، مراتع و کاهش پوشش گیاهی به خاطر نوع موجب شده نفوذ آب به زمین کم شود و بیشتر بارندگی که ما در منطقه داریم به صورت روان آب از حوضه خارج شود و بخش بسیار ناچیزی در منابع آبی منطقه نفوذ کند.
وی گفت: نبود تعادل و برابری آب در نفوذ و برداشت در منابع آب زیرزمینی باعث شده که بسیاری از چشمه‌ها و قنات‌های منطقه خشک شود و روستاهای کوهرنگ با کمبود منابع آب شرب مواجه شوند.
یدا... خالدی، فرماندارکوهرنگ در این باره اظهار کرد: کمبود آب شرب مشکلات زیادی برای ساکنان روستاهای این شهرستان به وجود آورده و کم شدن دبی منابع آبی خسارت‌های فراوانی نیز در حوزه کشاورزی به این شهرستان وارد شده است.
وی با اشاره به اینکه عوامل مختلفی در خشک‌شدن و کاهش آب چشمه‌ها تاثیر دارد؛ ادامه داد: خشکسالی، کاهش بارندگی، احداث تونل‌های انتقال آب و... در خشک‌شدن و کاهش آب چشمه‌ها در کوهرنگ تأثیر دارد.
وی عنوان کرد: هفت چشمه تا کنون به خاطر احداث تونل سوم کوهرنگ خشک و کم آب شده است.
تاریخ ایجاد: 11:22:50 - 1391/05/20
منبع: وب سايت رسمي روزنامه خورشيد -