ارگ اژدر دربنه وار خليل خان آستركي مربوط به دوران صفوي
عكس از علي بهرامسري آستركي بهار سال ۱۳۶۵ ارگ اژدر ( هشت در ) امیرتاجمیر خان آستركي بختياري در بنه وار بنه وار خليل خان
كاخ اژدر(كاخ بارعام) بنه وار
كاخ اژدر
هژدر(اژدر)كه به دروازه مشهور است درضلع غربي بنه وار درسرحددره قرار دارد به نظر من يك دروازه نمي تواندخودمحصوربه يك دره وياديوارهاي متعددباشدبلكه بايد مشرف به يك منظر گاه ويادشت باشدتاسهولت اياب وذهاب ميسرباشدهژدركه به عنوان يك بناي استثنايي دربنه واربه چشم مي خورد سازندگان بنه وارازسنگ هاي رسوبي منطقه بصورت بسيارظريفي تراشيده اند وهمچنين باتبحرخاصي آنهاراباملات وساروج وياگچ كوره اي تلفيق داده اندتاآنجاكه اين بنا دستاوردهنرمندانه معماران ومهندسين بختياري رادر دوران صفويه متجلي مي سازد. هژدر باچهار ورودي زيبا به شكل طاق ودوطرف هر ورودي ستون هاي مشابهءمناره،بااين تفاوت كه اينهاچهارگوشه اندكه داراي11ستون كه به نماي بناابهت وجلال خاصي بخشيده اند،پس ازورودي واردراهرويي مي شويم كه طول آن حدود25متروعرض راهروحدود6مترمي باشد.ضلع شرقي ساختمان هژدرتقريبآازمابقي اجزاسالم تراست زيباكه درمابين ستون ها،طاقچه هاي مربعي يكسان وقرينه ي همديگرتعبيه شده است. بعضآدرميان اين طاقچه هاروزنه اي باخروجي يك كانال مشاهده مي شودكه ازآنهاجهت تهويه هوايادود حاصله ازاجاق(بخاري ياشومينه)استفاده مي كردند.سردرب اين طاقچه هاازسنگي صاف ويك دست بصورت تراشيده ومنظم بكاررفته،بالاي سردرهاي سنگي9طاق نماو2طاق بازكه به پشت بام راه داشته اند،مشاهده مي شود پشت اين ديوارهاي زيباساختماني است به صورت تالار كه باطاقچه هاي1متري زيادي نماي جالب وزيبايي به تالاربخشيده درظلع غربي بناي هژدر2ساختمان قرارداردكه بافاصله ي 5متر بحالت قرينه از همديگرمجزايند ومشابهت خيلي نزديكي باهم دارند.در 12ستون طاقچه وطاق نمامشاهده مي شود،ورودي درابتداي آنهاقراردارد كه رفت آمدرابه درون آنهاميسر مي سازد اين ورودي به طول70/1سانتي متر وعرض 1متراست.سقف درون اتاق ها گنبدي شكل عرض همه ي ستون هاي بكار رفته دربناي هژدر بين 75/۱وطول4متراست. اين بناي استثنايي به صورت دو طبقه ساخته شده است البته در ضلع جنوبي آن يك برجك ديدباني نيز وجوددارد.به طور كلي آثار وبناهاي بنه وار خليلخان تنها يادگار تمدن وشهرنشيني بختياري است كه متاسفانه از زمان جدا شدن لالي از مسجدسليمان و بي توجهي ميراث فرهنگي لالي درحال تخريب ونابودي هستندوساخت وسازهاي جديد از سنگهاي بناهاي باستاني درمحوطه باستاني ، چهره اين شهر كهن را مخدوش نموده است.براي اطلاعات بيشتر به كتاب بنه وار من ايل من ( بنه وار خليلخان مركز حكومت، فرهنگ وتمدن بختياري) چاپ ۱۳۸۲اثر نگارنده مراجعه نماييد.
منبع: علی بهرامسری بختیاری آسترکی، بنه وارمن ایل من ، 1382