سنگ نبشته ای از روزگار ساسانی با پیشینه ۱۵۰۰ ساله در مرودشت فارس پیدا شد.
نخستین واژه‌ای که در این سنگ‌نبشته به چشم می خورد، واژه «ازدواج با خویشاندان نزدیک» است که تفسیرها و تعبیرهای گوناگونی را در میان مغان ایرانی، مورخان باستان و پژوهشگران امروزی پدید آورده است. واژه اوستایی xᵛaētuadaθa «خوئیتودثه» (خوئیت=خویشاوند+ودثه=زناشویی) و در پهلویxwedodah «خویدوده» یا «خوئیتک دس» در بسیاری از متون اوستایی (از جمله «یسنای سیزدهم»، «ویسپرد» و «وندیداد») و متون پهلوی (کتاب‌ها و رساله‌های پهلوی «به خط پهلوی کتابی»، کتیبه کرتیر موبد اوایل دوره ساسانی به خط «پهلوی کتیبه ای») نام برده شده است.
همانگونه که زنده‌یاد شاهپور شهبازی در مقاله‌ای آشکار نموده، برداشت نادرست از واژه «خوئیتک دس» به معنای «ازدواج با محارم» (خواهر یا مادر)، تنها تهمت ناروایی از سوی مورخان قدیم و برداشت نادرستی از این واژه، بوسیله مغانی بوده که کوشش نموده‌اند آیین «ازدواج با محارم» را به خاطر منافع خویش در جامعه ایرانی گسترش دهند که از همان زمان، با مخالفت گسترده پیروان دین بهی زرتشتی و ایرانیان راستین روبرو شد.
واژه «خویدوده» همانگونه که از ریشه‌شناسی آن برمی‌آید به چمار زناشویی با خویشاوندان نزدیک (عموزادگان و خاله زادگان) بوده که در منابع دین بهی زرتشتی و در میان ایرانیان کهن، امری مقدس، و برای حفظ پاکی خون (زاده شدن کودکی خوش اندام، خوش اخلاق، آزرم دار، خردمند، هنرپرور و توانا) به شمار می‌رفته است.
امروزه نیز ازدواج با خویشاوندان نزدیک، آیینی نیکو و در میان ایرانیان، فرهنگی بسیار زیبا و پسندیده به شمار می‌رود.
کشف این سنگ نبشته دارای ارج زیادی در پژوهش های باستان‌شناسی است؛ زیرا بر بنیاد خوانشی که از این سنگ نبشته شده است، برای نخستین بار واژه «خویدوده»، «در کتیبه‌ای سنگی به خط پهلوی کتابی» بر بلندترین نقطه کوهستان نقش رستم پیدا شده است که پیشتر این واژه به «خط پهلوی کتابی»، تنها در متون نوشتاری به نگارش درآمده بود نه بروی «یک سنگ نوشته».
متن این سنگ‌نوشته بیانگر این واقعیت است که ایرانیان باستان، ارج شایسته و قوانین ویژه‌ای برای آزادی زن و حقوق خانواده، قایل بودند. چنانچه در این سنگ‌نوشته نیز صفت بسیار شایسته‌ای برای یک بانوی ایرانی بکار گرفته شده است.
دکتر ابوالحسن اتابکی با همکاری فضل اله حبیبی و نجمه ابراهیمی خوانش این سنگ نبشته را انجام داده است که بدین شرح است: «ازدوج با خویشاوندان نزدیک، آرزویی (است) برای ایزدماه درخشان (زیبا)».
علی آسترکی بهرامسری بختیاری