علی بهرامسری بختیاری ( آسترکی):
علی بهرامسری بختیاری ( آسترکی):
نوروز
جشن نوروز یکی از کهنترین و با شکوه ترین و زیباترین جشن های ایران بزرگ یا ایرانشهر بوده است و با فراز و فرود هایی همراه بوده اما همچنان به حیات خود ادامه داده است.در گاهشمار نوروز ،دو روز یکم و ششم فروردین از ارج ویژه ای برخوردار بوده است. نخستین روز سال به نام "هرمزد" نامیده می شود چون از نگاه دینی " هرمزد یا اهورامزدا " آفرینش را در 365 روز سال به پایان رسانید و یکم فروردین را به آسایش پرداخت و پایان آفرینش ،روز نوروز است. از سوی دیگر در آیین مزدیسنا باور دارند که فروهر درگذشتگان در روز یکم فروردین به زمین می آیند و از خانه و کاشانه صاحب خانه دیدن می کنند.
حکیم عمر خیام نیشابوری در کتاب نوروز نامه در باره جشن نوروز می نویسد:" سبب نام نهادن نوروز از آن بوده است که آفتاب در 365 شبانه روز و ربعی به اول دقیقه حمل باز آید و چون جمشید (پادشاه پیشدادی) از آن آگاهی یافت نوروز نام نهاد ، پس از آن پادشاهان و دیگر مردمان به او اقتدا کردند و آن روز را جشن گرفتند .... ."
جمشید نماد نوروز است.
برآمد بر آن تخت فرخ پدر
به رسم کیان بر سرش تاج زر
کمر بست بر فر شاهنشهی
جهان سر به سر گشت او را رهی
به جمشید بر،گوهر افشاندند
مر آن روز را روز نو خواندند

در زبان رمز آمیز استوره نیز جمشید نمایه ای از خورشید است.
بدانگه که خورشید بنمود تاج
برآمد نشست از بر تخت عاج
بر برج بره تاج بر سر نهاد
ازو خاور و باختر گشت شاد
چو خورشید بر تخت زرین نشست
شب تیره رخسار خود را ببست

نکته دیگر در باره همبستگی جمشید با خورشید این است که جمشید دارای جام جهان نماست و در ادب پهلوی و پارسی نیز خورشید همانند یک جام است.
چنین تا پدید آمد آن زرد جام
که خورشید خوانی مر اورا به نام

سوم اینکه "هرمزد روز" یا سر آغاز بهار را " روز پیروزی " می نامیدند.
سر سال نو هرمز فرودین
برآسود از رنج تن ،دل ز کین
به نوروز نو ،شاه گیتی فروز
بر آن تخت بنشست ،فیروز روز
بزرگان به شادی بیاراستند
می و جام و رامشگران خواستند
چنین جشن فرخ از آن روزگار
بمانده است از آن خسروان یادگار

"فیروز روز" "پیروز روز " یاد آور گوشه ای از آیین نوروزی در زمان ساسانیان است که پیکی به نام " پیروز " مژده آمدن بهار را برای پادشاه و مردم می آورد و از دوران چیرگی تازیان به گونه " حاجی فیروز" دگرگون شده است و با داستان فیروز ابولولو که خلیفه عمر را کشت ترکیب یافته و نماد حاجی و چهره سیاه بر آن افزوده شده است . درحالی که چهره پیروز شاد و خندان و سپید بود و ابوریحان بیرونی اشاره نموده است که ایرانیان باستان به فرشته ای به نام "پیروز "(فیروز معرب پیروز است ) باور داشتند که در نوروز به زمین می آمد و به آن برکت می داد .
نکته چهارم اینکه نوروز هنگام برابری روز و شب و اعتدال است. از این رو جمشید یا " خورشید نوروزی" را دادگر نامیده اند ،گمان بر این است که در روزگار جمشید ، روند و گردش زمین به دور خورشید ، به گونه ای بوده است که آب و هوا همیشه بهاری می بود.
" ندیدند مرگ در آن روزگار"
" نبد دردمند ی و بیماری"
" ز رنج و ز بد شان نبد اگهی"

همانگونه که اشاره شد ششم فروردین نیز از ارزشمندی ویژه ای برخوردار بوده است.ایرانیان باستان بر این باور بوده اند که ششم فروردین (خرداد روز) روز پدیدار شدن ایران زمین (ایران ویچ) است و روز ملی به شمار می رفت. ابوریحان بیرونی می گوید : " در این روز برای زندگان کره زمین ، نیکبختی را بخش می کنند و از اینرو ایرانیان این روز را "روز امید" نامگذاری کردند .
از سوی دیگر بر پایه برخی روایت های دینی ششم فروردین ، روز" زایش اشو زرتشت "پیام آور خرد و راستی ،پیامبر ایرانی نیز هست.
در پایان سالی سرشار از خوشی همراه با پیروزی و بهروزی برای همه مردم جهان و بویژه مردم حوزه نوروز و هم میهنان و همتباران بختیاری ام را آرزو دارم.
به امید پایان سیاهی و فقر، پایان کینه و رشک ، پایان غم و اندوه .
و فرارسیدن شکوه و بزرگی ملت ایران در سال 1397.
هر روزتان نوروز
نوروزتان پیروز

دکتر علی بهرامسری بختیاری آسترکی (مسجدسلیمان ، 1/ فروردین /1397

یاری نامه :
1.شاهنامه فردوسی ،چاپ مسکو
2 .نوروز نامه خیام نیشابوری
3.آثارالباقیه ابوریحان بیرونی
4.دین های ایرانیان باستان ، عبدالعظيم رضایی
5.مرز مزدایی، امید عطایی فر
t.me/bahramsarikhani